Patron

01 IX 2014

Wyrośnijcie na ludzi honoru

Rotmistrz Witold Pilecki
(1901 – 1948)

Witold Pilecki służbe Polsce Rozpoczął w czasie wojny z bolszewikami w 1920 r. Walczył podczas kampanii wrześniowej w 1939 r. a następnie w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego. W 1940 r. wykonuje misję zleconą przez dowództwo Związku Walki zbrojnej, dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do KL Auschwitz, by tam zdobyć informacje o obozie oraz zorganizować konspirację niepodległościową. Na skutek zagrożenia dekonspiracją podjął decyzję o ucieczce, którą udało mu się szczęśliwie przeprowadzić.

W 1944 r. walczył w Powstaniu Warszawskim w Zgrupowaniu Chrobry II. Od 1945r. w II Korpusie Wojska Polskiego we Włoszech, skąd decyzją gen. Władysława Andersa powrócił do komunistycznej Polski, by odtworzyć rozbite po działaniach wojennych struktury wywiadowcze, działające dla Rządu Rzeczypospolitej na Obczyźnie. Po aresztowaniu w maju 1947 r. został osadzony w Areszcie Śledczym przy ul. Rakowieckiej w Warszawie i poddany okrutnemu śledztwu. Pomimo tortur do końca zachował bohaterską i żołnierską postawę. Pozostał wierny dewizie: Bóg. Honor. Ojczyzna. 15 maja 1948 r. Rotmistrz Witold Pilecki został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 maja 1948 r. a zwłoki zakopano prawdopodobnie na wysypisku śmieci, gdzie potajemnie chowano ofiary UB. Do roku 1989 wszelkie informacje o dokonaniach i losie Witolda Pileckiego podlegały w PRL ścisłej cenzurze. W 2006 roku otrzymał pośmiertnie Order Orła Białego.

 

Rotmistrz Witold Pilecki- kalendarium życia

31.05.1901 - Witold przychodzi na świat w Ołońcu (nad jeziorem Ładoga w Karelii na północy Rosji) w rodzinie Juliana i Ludwiki   z d. Osiecimskiej

1910 - Ludwika Pilecka, wraz z dziećmi (Maria, Witold, Wanda, Jerzy), przenosi się do Wilna, Julian Pilecki pozostaje w Ołońcu, aby zarabiać na utrzymanie rodziny, jako starszy rewizor w Zarządzie Lasów Państwowych

1914 - wybuch wojny zaskakuje rodzinę Pileckich na wakacjach w Ruskiennikach, ponieważ Wilno zagrożone jest okupacją niemiecką Ludwika Pilecka przenosi się do swej matki do Hawryłkowa na Mohylewszczyźnie, tam posyła dzieci do szkół w Orle- Witold, jako uczeń szkoły powszechnej, zostaje skautem tajnej drużyny im. Romualda Traugutta

1915 - uczęszcza do szkoły handlowej w Wilnie

1916 - zakłada zastęp harcerski w Orle i współorganizuje kółka samokształceniowe

1917 - w Rosji wybucha rewolucja, matka Witolda, wraz z dziećmi, w obawie przed rewoltą chłopów, wraca do Wilna

1918 - Witold na kilka miesięcy przerywa naukę i wstępuje do oddziałów Samoobrony Wileńskiej, dowodzonych przez gen. Władysława Wejtkę-powraca do Wilna, kontynuuje naukę w Gimnazjum Lelewela, działa w POW (Polska Organizacja Wojskowa)

1919 - służy w partyzanckim oddziale majora Jerzego Dąmbrowskiego, uczestniczy w wyparciu Niemców z Wilna - jako uczeń zostaje zwolniony ze służby w 13 Pułku Ułanów i powraca do przerwanej nauki w Gimnazjum Lelewela w Wilnie, zakłada tam 8 Wileńską Drużynę Harcerską, złożoną głównie z młodych, zdemobilizowanych żołnierzy

1920 - w wojnie z bolszewikami walczy pod Płockiem, Mławą, Chorzelami, Druskiennikami, Stołpcami i Kojdanowem, dowodzi pod Grodnem sekcją I Wileńskiej Kompanii Harcerskiej, bierze udział w Bitwie Warszawskiej (w 211 Pułku Ułanów walczy w Puszczy Rudnikiej); w grupie generała Lucjana Żeligowskiego bierze udział w zajmowaniu Wilna; za bohaterski udział w wojnie 1920 roku dwukrotnie zostaje odznaczony Krzyżem Walecznych

1921 - przechodzi kursy podoficerskie Związku Bezpieczeństwa Kraju (miejscowej organizacji przysposobienia wojskowego); zaocznie zdaje egzamin dojrzałości w Gimnazjum Lelewela w Wilnie- krótki czas, jako słuchacz nadzwyczajny, studiuje na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie

1922 - pełni służbę w "Demacie" (likwidacja mienia wojskowego na Wileńszczyźnie) - jest referentem oddziału w Nowych Święcianach- poznaje Kazimierę Daczówną, jak sam wyznał, "miłość silną i pierwszą"

1923 - po odbyciu kursu w Szkole Podchorążych Rezerwy w Grudziądzu otrzymuje stopień podporucznika i pełni funkcję komendanta oddziału Związku Bezpieczeństwa Kraju w Nowych Święcianach

1922-1924 - studiuje, jako wolny słuchacz, na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Poznańskiego

1924 - pracuje, jako sekretarz Związku Kółek Rolniczych Ziemi Wileńskiej

1925 - pełni funkcję sekretarza śledczego I Okręgu w Wilnie- odbywa praktykę w 26 pułku Ułanów Wielkopolskich( później prawie corocznie uczestniczy w ćwiczeniach rezerwy tego pułku, a od 1931 roku w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu)

1926 - zostaje właścicielem zrujnowanego rodzinnego majątku Sukurcze, w powiecie lidzkim; modernizuje go i rozwija- awansuje do stopnia podporucznika rezerwy

1929 - poznaje Marię Ostrowską, nauczycielkę miejscowej szkoły, pochodzącej z Ostrowi Mazowieckiej

1931 - Maria i Witold zawierają związek małżeński i zamieszkują w Sukurczach

1932 - zakłada w powiecie lidzkim Konne Przysposobienie Wojskowe "Krakus"

16.01.1932 - na świat przychodzi syn Andrzej

14.03.1933 - rodzi się córka Zofia

lata 30 - prowadzi ustabilizowane życie, jako mąż i ojciec, gospodarz i właściciel majątku ziemskiego w Sukurczach, koło Lidy

1938 - za swoją aktywność i pracę społeczną otrzymuje Srebrny Krzyż Zasługi

08.1939 - zostaje zmobilizowany i skierowany w rejon Piotrkowa Trybunalskiego

09.1939 - walczy w kampanii wrześniowej, jako dowódca plutonu w szwadronie kawalerii dywizyjnej 19 Dywizji Piechoty Armii Prusy, a następnie w 41 Dywizji Piechoty na przedmościu rumuńskim; pod jego dowództwem, w trakcie prowadzonych walk, ułani niszczą 7 niemieckich czołgów i 2 nieuzbrojone samoloty; ostatnie walki jego oddział prowadzi jak jednostka partyzancka- po agresji ZSRR na Polskę i klęsce jego dywizji rozwiązuje swój pluton i decyduje się prowadzić walkę z okupantem w konspiracji; rodzina mieszkająca w Sukurczach, znalazła się pod okupacja sowiecką (Maria Pilecka, wraz z dziećmi, ukrywa się wśród miejscowej ludności i dopiero w kwietniu 1940 roku udaje się jej przekroczyć granice i dotrzeć do rodziców w Ostrowi Mazowieckiej)

10.1939 - po dotarciu do okupowanej Warszawy, wraz z żołnierzami ze swojej dywizji, zakłada organizację wojskową- Tajną Armię Polską; pełni w niej rolę szefa Sztabu Głównego, jak również szefa zaopatrzenia, służb specjalnych i oddziały mobilizacyjnego; TAP nawiązuje współpracę ze Związkiem Walk Zbrojnej, by od 1941 roku całkowicie mu się przyporządkować.

1940 - działa aktywnie w konspiracji(pracuje jako ajent hurtowni kosmetycznej "Raczyński i Ska", co pozwala mu na dość swobodne poruszanie się po Warszawie, jak również w miarę częste kontakty z rodziną) - liczne aresztowania wśród żołnierzy Tajnej Armii Polskiej i osadzenie coraz większej liczby skazańców w obozach skłaniają go do podjęcia decyzji o dobrowolnym udaniu się do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, celem zorganizowania tam wojskowej konspiracji, nawiązania łączności Podziemia z uwięzionymi Polakami, zdobycia dowodów zbrodni popełnianych przez Niemców, a także przygotowana obozu do ewentualnej walki

19.09.1940 - podczas łapanki na Żoliborzu, pod nazwiskiem Tomasza Serafińskiego, wchodzi pomiędzy aresztowanych i tak w nocy z 21 na 22 września wraz z tzw. drugim transportem warszawskim dostaje się do obozu- jako więzień nr 4859 tworzy grupę konspiracyjną o nazwie Tajna Organizacja Wojskowa; w miarę włączania kolejnych grup organizacji zmieniono nazwę na Związek Organizacji Wojskowych, który ma swoich żołnierzy we wszystkich komandach oświęcimskiego obozu, ZOW był zorganizowany w systemie tzw. "piątek"; żadna z tych grup nie wiedziała nic o innych "piątkach" i rozwijała się samodzielnie, w ostatnich miesiącach 1942 roku odrzucono system "piątkowy", organizując ZOW na wzór wojskowy, z podziałem na bataliony, kompanie i plutony mające wyznaczone rejony działania- zastosowanie modelu struktury wojskowej miało na celu przygotowanie sie do podjęcia bezpośrednich działań zbrojnych przeciwko niemieckiej załodze obozu - w czasie pobytu w Auschwitz trzykrotnie poważnie choruje, ale pod opieką dr Jana Deringa, żołnierza TAP, wraca do sił.

03.1942 - zakończenie pierwszej fazy budowy KL Auschwitz II - Birkenau, który Niemcy czynią miejscem masowej zagłady Żydów

jesień 1942 - opracowuje pierwsze sprawozdanie o ludobójstwie dokonywanym przez Niemców w obozie(Raporty "W") przy pomocy uciekinierów z obozu przesyła je do Komendy Głównej AK w Warszawie

04.1943 - decyduje się na ucieczkę z Auschiwtz, wraz z dwoma więźniami: Janem Redzejem i Edwardem Ciesielskim, dokonują tego w czasie Świąt Wielkanocnych z 26 na 27 kwietnia 1946 roku, wzdłuż toru kolejowego dochodzą do rzeki Soły, a następnie do Wisły, przez którą przepływają znalezioną łódką, u księdza w Alwerni dostają posiłek oraz przewodnika, następnie przez Tyniec, okolice Wieliczki i Puszczę Niepołomicką przedostają się do Bochni i tam ukrywają u państwa Oborów przy ulicy Sądeckiej, docierają do Nowego Wiśnicza, gdzie Witold poznaje osobiście prawdziwego Tomasza Serafińskiego i za którego pośrednictwem przedstawia w dowództwie Okręgu Krakowskiego Armii Krajowej szczegółowy raport o zbrodniach popełnianych w Auschwitz oraz precyzyjny plan akcji zbrojnej, mającej na celu uwolnienie więzionych w obozie.

08.1943 - wyjeżdża do Warszawy, licząc na uzyskanie zgody Komendy Głównej AK i przyspieszenie akcji uwolnienia oświęcimskich więźniów, jednak projekt ataku nie uzyskuje aprobaty dowództwa (uznano go za nierealny biorąc pod uwagę niewielkie lokalne siły podziemia, a sama tylko uzbrojona załoga Auschwitz złożona z SS-manów liczyła od 6,5 tysiąca do 8 tysięcy osób)

1944 - jako "Roman Jezierski" podejmuje prace konspiracyjną w Kierownictwie Dywersji Komendy  Głównej Armii Krajowej

 

02.1944 - zostaje awansowany na rotmistrza ze starszeństwem od listopada 1943 roku

08.1944 - walczy w Powstaniu Warszawskim początkowo jako szeregowy żołnierz w Zgrupowaniu "Chrobry II", potem w 1 kompanii "Warszawianka" w budynku Wojskowego Instytutu Geograficznego, w miarę toczonych walk powstańczych zostaje zastępcą, a następnie dowódcą 2 kompanii 1 batalionu broniącego rejonu ulic Towarowej i Srebrnej

10.1944 - po upadku Powstania składa broń, trafia do niewoli i wraz z żołnierzami Zgrupowania wyrusza do podwarszawskiego Ożarowa, skąd po kilku dniach przeniesiony zostaje do stalagu w Lamdsdorf, a 19 października do obozu jenieckiego w Murnau, tam przebywa do wyzwolenia.

 

07.1945 - po uwolnieniu z obozu wyjeżdża do 2 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych we Włoszech, otrzymuje tam oficjalny przydział do służby- przebywa w miejscowości San Giorgio, gdzie spisuje swoje wspomnienia, relacje z pobytu w obozie KL Auschwitz znaną, jako "Raport rotmistrza Witolda Pileckiego z 1945 roku"- przygotowuje sie do powrotu do Polski, by na zlecenie sztabu 2 Korpusu utworzyć w niesuwerennym państwie, rządzonym przez komunistów, siatkę informacyjną i przesyłać wiadomości do dowództwa Polskich Sił Zbrojnych we Włoszech.

10.1945 - z dokumentami wystawionymi na nazwisko Romana Jezierskiego wyrusza do kraju, towarzyszą mu Maria Szelągowska, współpracownica z okresu okupacji oraz Bolesław Niewiarowski, przyjaciel z walk powstańczych.

06.1946 - za pośrednictwem emisariuszki z Włoch otrzymuje rozkaz generała Władysława Andersa, dowódcy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, do opuszczenia kraju, gdyż jego działalność została ujawniona i jest poszukiwany, ociąga się z podjęciem decyzji o wyjeździe (jego żona nie wyraża zgody na wyjazd z dziećmi, choć usilnie nalega aby on sam wyjechał)

08.05.1947 - nowy szef sztabu 2 Korpusu, generał Kazimierz Wiśniowski, odwołuje poprzedni rozkaz i zatwierdza służbę Witolda Pileckiego w kraju; Pilecki zostaje aresztowany w Warszawie przez funkcjonariuszy Wydziału II Departamentu III Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, przetrzymywany jest w X pawilonie więzienia mokotowskiego w całkowitej izolacji- po półrocznym śledztwie, w którym brutalnie jest torturowany, składa podpis pod swoimi zeznaniami, potwierdzając pod przymusem, że złożył je dobrowolnie- bez jakichkolwiek nacisków i represji.

03.03.1948- w Rejonowym Sądzie Wojewódzkim przy ul. Nowowiejskiego w Warszawie rozpoczyna się proces Witolda Pileckiego i jego towarzyszy: Marii Szelągowskiej, Tadeusza Płużańskiego, Szymona Jamontta- Krzywickiego, Maksymiliana Kauckiego, Jerzego Nowakowskiego, Witolda Różyckiego i Makarego Sieradzkiego; akt oskarżenia zawiera m.in. zarzut działalności szpiegowskiej, współpracy z Niemcami w czasie okupacji i przygotowanie zbrojnych zamachów na nowe władz.

15.03.1948 - ogłoszony zostaje wyrok: Witold Pilecki, Maria Szelągowska i Tadeusz Płużański zostają skazani na karę śmierci, Makary Sieradzki na dożywocie, pozostali na kilkanaście lat więzienia, skarga rewizyjna złożona przez obrońców, przyczynia się do zamiany wyroków dla Marii i Tadeusza na karę dożywocia, prośby o ułaskawienie Witolda Pileckiego, skierowane do prezydenta Bolesława Bieruta przez jego obrońcę, oświęcimskich przyjaciół i żonę Marię, zostają odrzucone.

25.05.1948 - o godz. 21.30 wyrok wykonano; Witold Pilecki zostaje zabity strzałem w tył głowy przez dowódcę plutonu egzekucyjnego; ciała rodzinie nie wydano i prawdopodobnie potajemnie pogrzebano w bezimiennej mogile pod płotem cmentarza na Powązkach w Warszawie.

1990 - Witold Pilecki zostaje pośmiertnie zrehabilitowany: Sąd Najwyższy RP uniewinnia rotmistrza i jego towarzyszy.

1995 - prezydent RP, Lech Wałęsa, nadaje Witoldowi Pileckiemu Order Odrodzenia Polski.

2006 - prezydent RP, Lech Kaczyński, w uznaniu zasług i oddania sprawom Ojczyzny oznacza Witolda Pileckiego Orderem Białego Orła.

 

źródło: "WITOLD PILECKI FOTOBIOGRAFIA" Maciej Sadowski